Nhằm ngăn chặn tình trạng gian lận trong sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT), mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã có Công điện số 01/CĐ-BTC ngày 12/4/2023 gửi Tổng cục Thuế và cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc tăng cường công tác quản lý, giám sát việc phát hành, sử dụng HĐĐT.
Bộ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu Tổng cục Thuế chỉ đạo cục thuế các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương thực hiện một số nội dung sau: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức tuân thủ của doanh nghiệp (DN) nói riêng, người nộp thuế nói chung về nghĩa vụ chấp hành pháp luật về thuế. Cảnh báo kịp thời các hành vi vi phạm, tội phạm về thuế; xây dựng kế hoạch tổng thể, có tính hệ thống để phổ biến, giáo dục pháp luật về thuế, không để xảy ra các vi phạm về phát hành, sử dụng HĐĐT.
Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc phát hành, sử dụng HĐĐT để phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật, xử lý nghiêm theo quy định. Rà soát tổng thể, đánh giá và đề xuất việc nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin đối với HĐĐT; khẩn trương hoàn thành thủ tục lấy ý kiến thẩm định của Bộ Thông tin và Truyền thông, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt hồ sơ đề xuất cấp độ an toàn hệ thống thông tin HĐĐT. Có giải pháp đảm bảo an toàn an ninh mạng đối với hệ thống HĐĐT; tăng cường giám sát, phát hiện sớm và xử lý kịp thời các hành vi bất thường trên hệ thống. Phân công, bố trí cán bộ thực hiện công tác phân tích, đánh giá và cảnh báo, kịp thời phát hiện các hành vi giả mạo, gian lận về hóa đơn điện tử.
Tăng cường công tác phối hợp với cơ quan công an, các bộ, ngành đơn vị liên quan nhằm xử lý kịp thời, nghiêm minh các vi phạm pháp luật trong phát hành, quản lý, sử dụng HĐĐT.
Trước đó, ngày 11/4/2023, Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành cũng đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-TCT về việc tăng cường các biện pháp rà soát, kiểm tra hóa đơn nhằm ngăn chặn gian lận trong việc sử dụng hóa đơn.
Chỉ thị nêu rõ, hiện nay, việc sử dụng hóa đơn, HĐĐT theo đúng quy định pháp luật và vấn đề quản lý HĐĐT đã và đang được ngành Thuế, người nộp thuế (NNT) và xã hội quan tâm. Ngành Thuế đã và đang triển khai nhiều chương trình tuyên truyền, hỗ trợ cho DN, tổ chức, cá nhân hiểu và tuân thủ quy định về hóa đơn, HĐĐT, tăng cường các giải pháp quản lý đồng bộ để ngăn chặn, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm pháp luật trong việc phát hành và sử dụng hóa đơn không hợp pháp.
Để tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý HĐĐT, Tổng cục Thuế yêu cầu Thủ trưởng cơ quan Thuế các cấp triển khai thực hiện các nhiệm vụ sau:
Một là, tập hợp các hành vi vi phạm về hóa đơn được phát hiện qua công tác quản lý thuế, công tác thanh tra, kiểm tra tại địa bàn, công tác điều tra của cơ quan Công an, qua các phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian qua. Tổ chức trao đổi, tổng kết kinh nghiệm giữa các phòng, bộ phận thanh tra, kiểm tra trong toàn Cục Thuế để bàn biện pháp xử lý thống nhất đối với những hành vi vi phạm mới, tinh vi, phức tạp để phổ biến trong đơn vị và trong toàn Ngành.
Hai là, tổ chức tháng cao điểm thực hiện phòng, chống các tổ chức, cá nhân mua, bán, sử dụng hóa đơn không hợp pháp, gian lận hoàn thuế: Căn cứ vào thực tế công tác quản lý tại địa phương, cục thuế triển khai, giao nhiệm vụ phòng chống gian lận hoàn thuế, mua bán trái phép hóa đơn, thực hiện rà soát, kiểm tra hóa đơn tới từng công chức, từng đội, từng phòng quản lý NNT và gắn với công tác thi đua, khen thưởng.
Ba là, công tác xác minh hóa đơn là một nhiệm vụ của cơ quan thuế các cấp. Yêu cầu Cục Thuế phải tăng cường triển khai theo hướng dẫn tại Công văn số 702/TCT-CNTT ngày 11/03/2022 của Tổng cục Thuế về triển khai ứng dụng hỗ trợ theo dõi kết quả xác minh hóa đơn tại cơ quan thuế đảm bảo nội dung xác minh theo đề nghị. Phải chịu trách nhiệm đối với kết quả xác minh, trả lời xác minh hóa đơn đảm bảo kịp thời và đúng thời hạn.
Bốn là, tăng cường công tác rà soát hóa đơn, đánh giá rủi ro thực hiện kiểm tra tại trụ sở cơ quan Thuế; đánh giá rủi ro tổng thể thông qua các ứng dụng đang triển khai của ngành thuế, qua thực tiễn công tác quản lý thuế, quản lý hóa đơn, tình hình kê khai, nộp thuế,… để xây dựng kế hoạch và thực hiện thanh tra, kiểm tra, tránh tình trạng bỏ sót các DN có rủi ro, DN nhiều năm chưa được thanh tra, kiểm tra. Thực hiện thanh tra, kiểm tra đúng đối tượng, nội dung thanh tra, kiểm tra có trọng tâm rủi ro cao và theo đúng quy định của pháp luật.
Năm là, tăng cường công tác quản lý cán bộ, công tác tuyên truyền đến công chức để nâng cao ý thức kỷ luật, phòng ngừa rủi ro.
Sáu là, thực hiện nghiêm túc kỷ luật, kỷ cương hành chính trong quá trình thực thi công vụ, nhiệm vụ, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong kỷ luật, kỷ cương hành chính. Xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu theo quy định tại Nghị định số 157/2007/NĐ-CP ngày 27/10/2007 của Chính Phủ quy định chế độ trách nhiệm đối với người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị của Nhà nước trong thi hành nhiệm vụ, công vụ và tại Nghị định số 59/2019/NĐ-CP ngày 01/7/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng đối với các đồng chí Chi cục trưởng và tương đương, các đồng chí Đội trưởng Đội Thuế và các chức danh lãnh đạo có liên quan thuộc đơn vị khi để xảy ra vi phạm tại đơn vị do mình phụ trách, quản lý.
Bảy là, chỉ đạo các bộ phận chức năng của cơ quan thuế tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền đến NNT về các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế và về các hành vi bị cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ theo quy định tại Điều 6 Luật Quản lý thuế và khoản 2 Điều 5 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và về các hành vi mua, bán, sử dụng trái phép hóa đơn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ Luật hình sự. Mỗi một công chức thuế là một kênh tuyên truyền đến NNT về việc nhận diện hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn không hợp pháp và chế tài xử lý đối với từng hành vi vi phạm,… để NNT tránh tham gia vào các giao dịch mua bán hóa đơn, tạo thói quen nhận hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng. Phối hợp với các đơn vị truyền thông công khai thông tin tổ chức, cá nhân có hành vi mua, bán hóa đơn để tuyên truyền, góp phần cảnh báo, răn đe các đối tượng đã và đang có ý định vi phạm pháp luật về hóa đơn.
Các cơ quan thuế có kế hoạch, đề xuất phương án xây dựng nguồn kinh phí hoạt động phục vụ kịp thời công tác quản lý thuế theo quy định pháp luật (ví dụ: mua thông tin, chi thưởng, chống gian lận về hóa đơn,…).
Tổng cục Thuế đã triển khai cung cấp dịch vụ HĐĐT cho 100% doanh nghiệp, tổ chức (851.372 đơn vị) và 100% hộ, cá nhân kinh doanh (65.567 hộ, cá nhân kinh doanh) tại 63 tỉnh, thành phố cả nước. Việc triển khai HĐĐT góp phần đẩy mạnh sự phát triển thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số phù hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới, mang lại nhiều lợi ích chung cho xã hội (như tiết kiệm chi phí in ấn, lưu trữ, tài nguyên, nguồn lực và bảo vệ môi trường,…), tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng cho doanh nghiệp đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số trong các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là cơ quan thuế. Tính đến ngày 20/3/2023, số lượng hóa đơn điện tử cơ quan thuế đã tiếp nhận và xử lý là 3,383 tỷ hóa đơn điện tử.
Quang Minh